Αφιέρωμα: "Ο μέγας εν αρεταίς και αξίαις, Ιεράρχης Ιερισσού, κυρός Νικόδημος"

Του Αγγέλου Ν. Πάκλαρα, Θεολόγου για την Romfea.gr

"Γίνου πιστός άχρι θανάτου και δώσω σοι, τον στέφανον της ζωής. Ο δε υπομείνας εις τέλος, ούτος σωθήσεται.

Τούτον τον λόγον της αληθείας, προσφέρει η Εκκλησία εις τον κόσμον, εις τον λαόν του Θεού και εις πάντα άνθρωπον και εκφέρει την απορίαν, διατί ο κόσμος, διατί οι άνθρωποι δεν ηθέλησαν να υπακούσουν εις τον Ιησούν Χριστόν, τον Ενανθρωπήσαντα Λόγον του Θεού και το ιερόν Ευαγγέλιόν Του, το οποίο επιλύει όλα τα προβλήματα, τα οποία συσσωρεύει ο εμπαθής άνθρωπος.

Διότι εάν οι άνθρωποι έκαμαν βίωμά των εις την ζωήν των, την Διδασκαλίαν του Κυρίου, δεν θα ευρίσκετο σήμερα η ανθρωπότητα και ο κόσμος όλος εις την δεινήν κατάστασιν της απογνώσεως, της ανομίας και της διαφθοράς και ημείς εδώ εις την χώραν μας εις την ηθικήν και την οικονομικήν εξαθλίωσιν και εις τα πρόθυρα της χρεωκοπίας.

Ο έχων ώτα ακούειν, ακουέτω.

Το λοιπόν αδελφοί, όσα εστίν αληθή, όσα σεμνά, όσα δίκαια, όσα αγνά, όσα προσφιλή, όσα εύφημα, ει τις αρετή και ει τις έπαινος, ταύτα λογίζεσθε ά και εμάθετε και παρελάβατε και ηκούσατε και είδετε εν εμοί εν τη Εκκλησία, ταύτα πράσσετε και ο Θεός της ειρήνης έσται μεθ' υμών. (Φιλ. δ' 8-9)

Αυτώ η δόξα και προσκύνησις εις τους αιώνας των αιώνων."

Με αυτές τις πατρικές νουθεσίες κατέκλειε την προτελευταία Ποιμαντορική Εγκύκλιο των Χριστουγέννων, του έτους 2010, ο αοίδιμος Μητροπολίτης Ιερισσού Νικόδημος.

Προφητικοί οι λόγοι του, προορατικοί και επίκαιροι όσο ποτέ άλλωτε μετά...

Ήδη συμπληρώθησαν πέντε έτη από της προς Κύριον εκδημίαν της αγίας ψυχής του.

Σωματικώς μόνον απών, διότι ουσιαστικώς, η νοερή παρουσία του, διά όλους όσους τον γνώρισαν και τον αγάπησαν, υφίσταται.

Είναι παρών μέσα από τα έργα του, την διακονία του, την προσφοράν του εις την Εκκλησίαν, τα γραπτά κηρύγματά του, τους Ναούς που ανοικοδόμησε, τους ιερείς και διακόνους που εχειροτόνησε...

Αλλά πρωτίστως είναι παρών μέσω της πατρικής αγάπης που αφειδώς εσκόρπισε...όπου εσπούδασε, όπου ελειτούργησε, όπου εκήρυξε, όπου αρχιεράτευσε, όπου εδίδαξε, όπου εδάκρυσε, είτε δια τον Ζώντα και Εσταυρωμένο Χριστόν, είτε διά τον πάσχοντα άνθρωπον...

Αμέτρητες οι ευεργεσίες του, άπειρο το έλεός του, υποδειγματική η ταπείνωσίς του, εξαίρετη η συγκατάβασίς του...

Μίμησις σπουδαία και τελεία η επί γης βιοτή του.

Απο παιδιόθεν, όταν έψαλλε πλησίον του γέροντος ιερέως πατρός του, στην γενέτειρά του, νήσο Μυτιλήνη και στον Ι. Ναό Ευαγγελιστρίας, Παλαιοχωρίου.

Αργότερα πρότυπο υπακοής ως αριστούχος φοιτητής στην λατρεμένη του τροφό, την Θεολογική Σχολή της Χάλκης και στην πολυαγαπημένη του Κωνσταντινούπολη...

Εκεί από τον "Λόφο της ελπίδος", επληρώθη η ψυχή του από ελπίδα, δύναμη και θάρρος για να ετοιμαστεί, κληρικός ών, να διακονήσει, να βοηθήσει, να συνδράμει, να συγκηρυνέψει σταυρούς πολλών άλλων συνανθρώπων του...

Στην νήσο Μάλτα, στο Ηνωμένο Βασίλειο, στην Λέσβο, στην Αγιοτόκο Θεσσαλονίκη, στην πολιτισμική Αθήνα. Από όλες τις θέσεις, που τού πρόσφερε η φιλόστοργος Εκκλησία...

Ως απλός Διάκονος, Ιερεύς, Ιεροκήρυξ, Πρωτοσύγκελλος, Ηγούμενος, ιερατικώς προιστάμενος Ι.Ναών...και τέλος ως άξιος Αρχιερέας και Αρχιθύτης Χριστού, εις το λογικόν ποίμνιον της ενεπιστευθείσης από τον Κύριον, Ιεράς Μητροπόλεως Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου.

Είχε ήδη μαθητεύσει πλησίων μεγάλων και εξαίρετων Μητροπολιτών, τον Σχολάρχη του, Ικονίου Ιάκωβο, τον Αρχιεπίσκοπο θυατείρων και Μ. Βρετανίας Αθηναγόρα, τον Μυτιλήνης Ιάκωβο τον Β', τον Σταυρουπόλεως Μάξιμο, τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Σεραφείμ...

Είχε ήδη συμπληρώσει το πεντηκοστό έτος της ηλικίας του και ήταν έτοιμος πλέον από καιρό, κατά την τελετή της ενθρονίσεώς του, 16 Απριλίου 1981, όταν παρελάμβανε από την δεξιά του αειμνήστου τοποτηρητού, Σερρών και Νιγρίτης Κωνσταντίνου Καρδαμένη, του Γ', την ποιμαντορική του ράβδο.

Μία ράβδο που ετίμησε όσο ουδείς άλλος και ουδέποτε την θεώρησε ράβδο επιστυπτική, ράβδο παιδεύσεως.

Ήταν η βακτηρία και ο υποστηριγμός του... Στηριζόμενος εις αυτήν έπαιρνε δύναμη εις όποιο πρόβλημα συναντούσε από τα πρώτα ακόμη έτη της Αρχιερατείας του.

Έχοντας εντός του την μοναχική σπίθα της ερημικής ζωής, είχε αποφασίσει το καλοκαίρι του 1982, να αφήσει την θορυβώδη Αρναία και να διαμείνει μόνιμα στο θερινό επισκοπείο της μητροπόλεως.

Αυτό ευρίσκετο εντός του Ιερού Προσκυνήματος της Μεγάλης Παναγίας, γνωστό δια την θαυματουργή εικόνα της Θεοτόκου, η οποία φυλασσόταν εντός του Ναού, έως της ημέρας της κλοπής της, την άνοιξη του έτους 1978.

Το Ι. Προσκύνημα το οποίο ήταν κλειστό από πολλών ετών, πλην των μεγάλων εορτών, ήταν ο μικρός του παράδεισος, η παραμυθία του, η καταφυγή, το αντίδοτο της χαράς απέναντι σε όποια θλίψη του.

Κουρασμένος από το καθημερινό μητροπολιτικό του γραφείο, στην Αρναία, περίμενε με λαχτάρα να επιστρέψει σε αυτό και να απολαύσει την σκιά των πολύμορφων δένδρων και τον δροσερό αέρα που σκορπούσαν πάνω και δίπλα από το επισκοπείο.

Εκεί στους πρόποδες του όρους Κακκάβου και σε μεγάλο υψόμετρο, έκαμε τους καθημερινούς περιπάτους του, μέσα στην πυκνή βλάστηση, προσπαθώντας δια μέσου της προσευχής, να συνομιλήσει με τον Θεό, να ενωθεί μαζί του, αλλά και να τιμήσει, όσο ήτο δυνατόν το Πανάγιον όνομα της Υπεραγίας Θεοτόκου.

Την μητέρα μας, όπως την προσφωνούσε, αφού ήταν ήδη ορφανός από μικρή ηλικία.

Δια τούτο την ελάτρευε από παιδιόθεν, τελώντας επί καθημερινής βάσεως, δύο φορές την ημέρα, τους Χαιρετισμούς Της.

Ακόμη και τον χειμώνα, το δριμύ ψύχος και το πυκνό χιόνι, δεν τον εμπόδιζαν να κατέρχεται όρθρου βαθέος να τελέσει την ακολουθία του μεσονυκτικού, των ωρών και τον καθιερωμένο όρθρο και εσπερινό.

17 έτη παρέμεινε σ' αυτόν τον αγιασμένο τόπο από την παρουσία της Παναγίας, αφού και η παλαιά εικόνα που τοποθετήθηκε στην βάση της κλαπείσης, από τον ίδιο, επιτελούσε και εκείνη άπειρα θαύματα!

Όταν πλέον ανήγειρε μετά πολλών κόπων και μόχθων, το νέο μητροπολιτικό μέγαρο στην Αρναία και εγκατεστάθη εκεί, Απρίλιο του 1997, πάντοτε η σκέψη του και η καρδία του ήταν στο Ι. Προσκύνημα και στην χάρη της Παναγίας μας, όπως χαρακτηριστικά έλεγε..."

Αλλά και πάλι λόγω των κατασκηνώσεων που λειτουργούσαν τους καλοκαιρινούς μήνες, υπό την ευθύνη του αγίου Πρωτοσυγκέλλου του, π.Χρυσοστόμου Μαιδώνη, επέστρεφε και παρέμενε εκεί επί τέσσερις μήνες.

31 έτη ανάλωσε όλες του τις δυνάμεις διά το ποίμνιό του.

Από τα πρώτο καιρό διαφάνηκαν οι αρετές, οι πρωτοφανείς ικανότητες, ο ένθερμος ζήλος και τα χαρίσματα του ευγενούς χαρακτήρος του.

Διώρισε από τα πρώτα έτη, Πρωτοσύγκελλο, Γενικό Αρχιερατικό Επίτροπο, και χώρισε την Μητρόπολη σε Αρχιερατικές Περιφέρειες.

Αγαπούσε τους ιερείς του και πάντοτε τους προσφωνούσε πατέρες και όχι μόνον με το όνομά τους.

Αφιλάργυρος και αφιλοχρήματος...ο μισθός του όλος, καταναλώνονταν προς βοήθεια, όπου διέβλεπε ότι υπήρχε ανάγκη.

Σπούδασε νέους, στήριξε ηθικά και υλικά άπορες οικογένειες, ορφανά και πτωχά παιδιά. Απλός και απέριττος ως προς την αρχιερατική εμφάνιση του.

Τα άμφια του λιττά, τα περισσότερα εγκόλπια και οι ράβδοι του ήταν δώρα κι αυτός με την σειρά του τα δώριζε αλλού... Ο πλούτος δεν υπήρχε στο αρχιερατικό του διαμέρισμα.

Άκακος, πράος και ήρεμος. Φιλάγιος, αφού με δική του μέριμνα προέβαλλε τους τοπικούς Αγίους με δικό τους απολυτίκιο.

Φιλακόλουθος. Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας, έδιδε παλμό σε όλη του την ύπαρξη...

Αυστηρός μόνον όταν λειτουργούσε, διότι επιζητούσε την απόλυτη τάξη και τελειότητα σε όλες τις Λειτουργίες.

Απερίγραπτη η χαρά του, όταν τον προσκαλούσαν σε Αγιορείτικες αγρυπνίες....

Όρθιος οκτώ και εννέα ώρες στον Αρχιερατικό Θρόνο, συμμετέχων και ψάλλων ο ίδιος εις όλες τις ακολουθίες.

Τιμούσε τους συνεπισκόπους του και πάντοτε από ευγένεια, παρίστατο στα ονομαστήρια των Ιεραρχών, ή όπου αλλού τον καλούσαν.

Δεν υπήρχε ψήγμα εγωισμού, υπερηφάνειας, κενοδοξίας, αλλαζονείας, επάρσεως, ή αυτοπροβολής του εαυτού του.

Τα ιδεώδη του αδιαπραγμάτευτα. Ακλόνητη πίστη στην Εκκλησία και στα ιερά και όσια της Πατρίδος μας.

Σε όποιο Ναό της επαρχίας του, όπου πανηγύριζε και λειτουργούσε, χαιρόταν όταν έβλεπε τα νέα παιδιά ντυμένα με παραδοσιακές τοπικές ενδυμασίες, να κρατούν την Ελληνική Σημαία.

Αυτή είναι η ιερά παρακαταθήκη μας, τόνιζε. Η πίστη στον Θεό και ο σεβασμός στο Έθνος μας.

Πάντοτε έψαλλε στο τέλος της λιτανείας τον Εθνικό Ύμνο και πάντοτε μετά την απόλυση και το "εις πολλά έτη Δέσποτα", απαντούσε: "και τα δικά σας έτη όλων σας, να είναι πολλά και ευλογημένα!"

Μακρόθυμος σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής του. Συγχωρούσε αμέσως αυτούς που τον πίκραναν, είτε εν λόγω, είτε εν έργω. Σιωπούσε. Ακόμη και όταν μάθαινε ότι τον πίκραιναν κληρικοί, απαντούσε με την σιωπή του.

Πάντοτε διακήρυτε στο ποίμνιό του, "μην κατηγορείτε , μην συκοφαντείτε, μην ασχολείσθε με το τι πράττει ο πλησίον σας. Κοιτάξτε τα της ψυχής σας και την μετάνοιά σας"

Πολλές φορές δάκρυζε. Ίσως αυτά τα δάκρυα να ήταν η απάντησίς του. Δάκρυζε, όχι μόνον όταν θλίβονταν η ψυχή του.

Δάκρυζε, απέναντι στον ανθρώπινο πόνο, την πτώχεια, την δυστυχία, την αχαριστία, την αγένεια, την θρασύτητα.

Δάκρυζε, όταν είδε κατεστραμένο από την πυρκαιά,τον μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Στεφάνου, αλλά η πίστις του ότι θα τον αναγεννήσει πάλι εκ τέφρας, δεν τον κατέβαλλε ψυχικά...

Δάκρυζε, κάθε φορά που κήρυτε και μιλούσε για το πρόσωπο της Θεοτόκου...αυτά τα αυθόρμητα δάκρυα συγκλόνιζαν και προβλημάτιζαν όλη την επαρχία του...

"Ταις των δακρύων σου ροαίς, της ερήμου το άγωνον εγεώργησας..."

Εάν και ήταν ένας Ιεράρχης παραδοσιακός και τυπικός σε όλες τις Αρχιερατικές του ευθύνες, δεν είχε φανατισμό ή μισαλλοδοξία.

Άκουγε και σεβόταν τον αντίλογο. Δεχόταν όμως μόνον ότι ήταν σύμφωνο ως προς το ορθόδοξο Δόγμα της Εκκλησίας μας.

Με αξιοθαύμαστη αξιοπρέπεια, απαράμιλλο σθένος και υποδειγματικό ήθος, όπως άρμοζε στην αγέρωχη προσωπικότητά του, δέχθηκε την επίσκεψη των ασθενειών του, τον Νοέμβριο του 1992 και Ιανουάριο του 2012.

Ανθρωπίνως απόρησε, πόνεσε, αλλά υπάκουσε, έως το τέλος.

Ο μήνας Σεπτέμβριος ήταν τελικά καταλυτικός διά τον ίδιο, διότι τότε συνέβησαν όλα τα σημαντικότερα γεγονότα της ζωής του...

Σεπτέμβριο εγεννήθη, τον ίδιο μήνα εχειροτονήθη διάκονος και πρεσβύτερος και Σεπτέμβριο αντίκρυσε τον Ναό του Αγίου Στεφάνου κατεστραμένο...

16η Σεπτεμβρίου τέλος έφυγε εκ του κόσμου τούτου...

Εκτός από τον κατά σάρκαν αδελφόν του, αξιότιμον και εντιμότατον κ. Ιωάννην, τους πλησίον αγαπητούς του κληρικούς και λαικούς συνεργάτες του, που τον διηκόνησαν ως λαμπάδες καιόμενες, με πρωτοφανή ζήλο, προσευχή και προσοχή, είχε και την αμέριστη αγάπη πολλών Αρχιερέων.

Δύο εξ αυτών, εστάθησαν και συνέπασχον μετ' αυτού.

Ο πρώτος ήταν ο Καθηγούμενος της Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Ι. Μονής Αγίας Αναστασίας, Χαλκιδικής, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης, άγιος Μιλήτου κ. Απόστολος.

Συνεδέετο μαζί του με αδελφική αγάπη και φιλία, υπέρ των τριάκοντα ετών.

Ήταν πάντοτε δίπλα του, όχι μόνον όταν ήταν προσκεκλημένος του μακαριστού Νικοδήμου, αλλά συχνά τον επισκέπτετο, εν τω συνδέσμω της αγάπης, εξαιρέτως την δύσκολη περίοδο της εννεάμηνης ασθενείας του.

Παρών εις όλα τα μνημόσυνα που τελέσθησαν εις μνήμην του, εξέφραζε μέσα από τον λόγο του, την θλίψη και την οδύνη του, απο την απώλεια του αδελφού του Επισκόπου.

Ο δεύτερος που επίσης εσέβετο και ετίμα τον αείμνηστο Ιεράρχη, ήταν ο νυν Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης, Άγιος Λαγκαδά, Λιτής και Ρεντίνης κ. Ιωάννης.

Πάντοτε τον προσκαλούσε να προεξάρχει στα Αρχιερατικά συλλείτουργα της μητροπόλεώς του.

Άλλωστε μία από τις τελευταίες Θ. Λειτουργίες του ήταν της Οσίας Κυράννης, Ιανουάριο του 2012.

Αλλά το μέγιστο δώρο και ευλογία που επεφύλλαξε εις τον αοίδιμο Ιερισσού Νικόδημο, ήταν όταν μετά από τόσα έτη, Θεία Προνοία, απεκαλύφθησαν τα σεπτά ιερά λείψανα της Αγίας Κυράννης και της Αγίας Ακυλίνης μετέπειτα.

Ο ίδιος, ο μητροπολίτης Λαγκαδά, μετέφερε τεμάχιο της Αγίας Ακυλίνης, τον Φεβρουάριο του 2012, προς αγιασμό και ενίσχυση, στον ασθενούντα μητροπολίτη Νικόδημο, πραγματοποιώντας τον διακαή πόθο του, να φανερώσει ο Άγιος Θεός, την εύρεση του Ιερού λειψάνου της.

Παρόντων μαρτύρων στο συγκεκριμένο γεγονός, μία άρρητη ευωδία πλημμύρισε το μητροπολιτικό μέγαρο της Αρναίας, κατά την προσκόμιση του εκεί...

Μέσα από αυτό το αφιέρωμα στην πενταετή μνήμη του, προσπαθήσαμε, όσο ήτο εφικτό, να σκιαγραφήσουμε και να αποτυπώσουμε με τα ωραιότερα πνευματικά χρώματα, τον χαρακτήρα και την ψυχή του μακαριστού Νικοδήμου.

Στην πρώτη του ποιμαντορική εγκύκλιο των Χριστουγέννων, σημείωνε:

"Η χάρις και η αλήθεια είναι ο Ενσαρκωμένος Χριστός. Αυτή είναι η Αποκάλυψις του μυστηρίου, του αποκεκρυμμένου από των αιώνων και από των γενεών, ος εστί Χριστός εν ημίν.
(Κολ. α' 26,27)

Ο Θεάνθρωπος Ιησούς με την ενσάρκωσίν του, ανακαινίζει την κτίσιν και εν ελευθερία δίδει την καταξίωση και την υπευθυνότητα της ζωής και της ιστορίας και αποκαλύπτει ότι, ο Θεός αγάπη εστί. (Α' Ιωαν.δ 8,16)."

Τοιουτοτρόπως το κυρίως γνώρισμα της βιοτής και της πορείας του μητροπολίτου Ιερισσού Νικοδήμου, ήταν η αγάπη.

Η αγάπη του που έγινε θυσία και η θυσία σταυρός και από τον σταυρό του αυτόν, θα ανατείλει η μετέπειτα προσωπική του Ανάστασις.

Ας προσπαθήσουμε να ομοιάσει και η δική μας ψυχή, ως η δική του και να λάβει κάτι από το θάμβος της ανυπέρβλητης αγάπης, αυτού του Επισκόπου.

"Εάν γαρ πορευθώ εν μέσω σκιάς θανάτου, ου φοβηθήσομαι κακά, ότι Συ μετ' εμού ει." (Αγ. Μάξιμος ο ομολογητής)

Λίγες μόνον ημέρες πριν την πενταετή μνήμη της κοιμήσεώς του και κατά την εορτή του Καθεδρικού Ναού Γεννήσεως της Θεοτόκου Ιερισσού, αινούμε, δοξολογούμε και ευγνωμονούμε τον Δωρεοδότη Θεό διά όσα προσέφερε εις ημάς, ο πολυαγαπημένος και σεβαστός μας Γέροντας.